2 - Merkezi Sinir Sistemini Uyaran
3 - Merkezi Sinir Sistemi Faaliyetlerini Bozan maddeler
1-Merkezi Sinir Sistemini Yavaşlatanlar
Bu tür uyuşturucu maddeler merkezi sinir sistemini etkileyerek davranışların yavaşlamasına yada gecikmesine sebep olur .
a - Afyon
Afyon merkezi sinir sisteminde uyuşukluk yaratan çook tesirli 1 maddedir . Ağır 1 kokusu vede acı 1 tadı mevuttur . Genelde sigara(tütün mamülleri) ollaraak tütünle karıştırılarak tüketilir . Bu kullanımların hepsi dumanın solunmasından ibarettir . Bazı kullanıcılar ağız yoluyla da bu maddedi tüketir . Bu biçim kullanımda afyonun fiziksel vede sinirsel tesiri daha güçlü vede fazladır .
b- Morfin
Afyonun kimyasal ollaraak farklı ştılmasıyla elde edilen 1 maddedir .
Al renksiz kokusuz acı vede suda eriyen 1 yapısı mevuttur . Morfin; tablet; kapsül yada likit hallederde bulunur . Tablet vede kapsüller ağız yoluyla alınabilirken en yayın kullanımı deri altına enjekte biçimindedir . Enjekte edilen morfinin tesiri özdeş miktarda afyondan 1-2- kat daha güçlüdür . 200mg öldürücü 1 etki yaratır .
c- Eroin
Erion morfinin yarı sentetik türevindedir . Eroin doğrudan merkezi sinir sistemini üzerinde tesirli oluşan vede yüksek C°de bağımlılık yapan 1 maddedir . 1-2 hafta zaman ile itinalı kullanıldığında bağımlılık meydana gelir . Doz artırımlarında ölümle netice lanan durumlar yaşanır . Eroin umumiyetle ısıtarak nefes yoluyla soda yada limon suyunda çüzüldükten sonra enjeksion yada burunla çekilerek alınır . Sigara(tütün mamülleri) gibi içilmesi sık kullanılan metod dir . Genellikle uzun zaman eroin kullanan vede maddi durumu zayıf oluşan kişiler ise damara enjekte etme yolunu seçmektedirler .
ç- Kodein
Mofinden elde edilen 1 maddedir . Al kristal toz ollaraak hap vede şurup forumlarında bulunur . Bağımlılar eroin alıncaya kadar geçecek vakit içinde yada yokluk dönemlerinde rahat atlayabilmek icin bu maddedi kullanırlar . Birkaç kullanım biçimi bulunmaktadır . En yayın kullanım biçimi ağız yolu ile alınmasıyla gerçekleşir . Yaygın olmamakla 1 arada damara da enjekte edilir .
d- Barbituratlar
Barbituratların merkezi sinir sistemi üzerinde hafif sakinleşmeden komaya kadar geniş etki yelpazesi mevuttur . Barbituratlar ultra-kısa kısa orta vede uzun zaman li sınıflandırırlar . Etkisi ultra kısa oluşan barbituratlar damardan alındıktan sonra 1 dakika içinde tesiri ni göstermektedir .
e- Trankilizanlar
Etkisi açısından ikinci C°de n 1 uyuştıurucu oluşan trankilizanlar yüksek dozlarda alındığında tesirli olmaktadır . Uzun zaman aşırı dozda alındığında fiziksel bağımlılık oluşturan bu madde abi kullanımlarda ölüm riski yaratabilmektedir .
f- Sedafifler
Barbituratların aksi ne uyuşlukluk halini ortadan kaldıran 1 etkiye sahip sedatifler Daimi kullanımda 1 arada bağımlılık meydana gelir lar . Aşırı kullanımda çeşitli fizyolojik yan etkileri bulunur . Daima kullanımda hem fisyolojik hem de sinirsel bağımlılık yaratmaktadır .
g- Metadon
Metadon sentetik ollaraak afyondan üretilen 1 uyuşturucudur . Metadon hususiyetle eroin bağımlılığı Tedavi(iyileştirme) sinde kullanılan eroin münezzeh luğunun yarattığı krizleri telafi etmek icin kullanılan 1 uyuşturucu maddedir .
ğ- Uçucu Çözücüler
Endüstriyel alanda yaygın olaraak kullanılmakta oluşan maddedir . Bu maddeler arasında yapıştırıcılar tiner benzin aseton gibi maddeler sayılabilmektedir . Solunum yoluyla alınan bu maddeler alkol sarhoşluğuna benzeyen 1 etki meydana getirirler . Madde kullanımı kesildikten 1-2 gün sonra madde münezzeh luğunun getirdiği fizilsek vede sinirsel etkiler görünmeye başlamaktadır.
Merkezi Sinir Sistemini Uyaranlar
Uyarıcılar merkezi sinir sisteminin aktivitesini hızlandırır . Sentetik ollaraak üretildiği gibi natural ollaraak da bulunmaktadır . Tabiaata natural ollaraak bulunan vede en çook malum çeşitleri "epinephrine" vede "kafein"dir .
Kafein; kahve çay çikolata hafif içkilerde vede aspirin gibi ilaçlarda mevcuttur .
Diğer Natural uyarıcıların başında ise nikotin gelir . Epinephrine vede kokain natural ollaraak koka yaprağında bulunur . En çook malum sentetik uyuşrutucular ise amfefaminlerdir . Fizyolojik vede sinirsel bağımlılık meydana getirirler . Bu yüzden kullanılan dozun zamanla artırılması gerekmektedir .
a- Koka Bitkisi
İki bin yıldan aşırı 1 zaman dir Güney(cenup) Amerika'nın And Dağları bölgesinde yetiştirilmekte oluşan koka bitkisinin yaprakları ilk kez 19850 yılında kimyager Gaedecke tarafından kristal hale getirilmiş vede erythroxyline adı verilmiştir .
b- Kokain
Kokain çoğunlukla Güney(cenup) Amerika'da yetişen Koka ağacından elde edilir . Al renkli vede toz biçimi nde 1 maddedir . Kokusuz vede kristalizedir . Kokainin saf ollaraak kullanımı nadirdir . Genellikle şeker tozu yada prokain ile karıştılmaktadır . Kimi vakit kokainin içinde farkli 1 uyarıcı madde oluşan amfetamin de katılmaktadır . Buruna çekilerek kullanılır . Buharın içe çekilmesi sigara(tütün mamülleri) gibi sarılması yada bedene enjekte edilmektedir . Merkezi sinir sistemi üzerinde anında etki yapan kuvvetli 1 uyarıcıdır . Kokain burundan çekildikten 1 zaman sonra merkezi sinir sistemini uyarmaktadır .
c- Amfetaminler
İlk kez 1887 yılında bulunan amfetanin sulfat 1932 yılında astım (iltihabi nefes darlığı) vede burun tıkanıklığı Tedavi(iyileştirme) sinde kullanılmaya başlanmıştır . Amfetaminler uyarıcı vede zihin açıcı ollaraak bilinir . bu sebep le uzun yol sürücüleri gece vardiyalarında çalışırlar öğrenciler vede sporcular tarafından yaygın 1 biçim de kullanılmaktadır . Uyarıcı niteliği sebebi yle doping ollaraak sporcular arasında kullanılması yaygınlaşmaktadır . En yaygın ollaraak al vede pembe kristalize toz biziçimde kullanılmaktadır .
ç- Ekstazi
Son yıllarda kullanımı giderek yaygınlaşan 1 maddedir . Uyarıcı hususi likleri sebebi yle kullanılan vede tamamen sentetik oluşan 1 uyuşturucudur . Ekstazi; beyaz kahverengi pembe yada sarı tabletler vede kapsüller biçimi nde bulunur . Ekstazi insan bedeni nda dopamine vede norepinefrin adı verilen maddelerin salınmasına yol açar . Ekstazi kullanıcıları giderek maddenin dozunu artırma eğilimindedir . Çünki ekstazi olmadan özdeş duyguları yaşayamamaktadırlar . Bu Hal da bağımlılık emare si ollaraak kabul edilmektedir .
d- Captagon
Amfetamin grubuna üye oluşan captagon sentetik türden 1 uyuşturucudur . Aslında captagon maddesi grubundadır . Etkisi amfetaminlere benzer hususi likler taşır . Etken maddesi vede dahilinde ne olduğu tam ollaraak bilinmemektedir .
e- MDA
İlaç bilimi açısından bakıldığında MDA maddesi hem amfetamine hemde LSD'ye yakın 1 maddedir . MDA maddesinin tesiri alınan doza bağlıdır . Etkisi ectasyden daha uzun zaman n (8-12 saat) vede daha güçlü etkileri oluşan 1 maddedir . Düşük dozlar umumiyen canlanma etkileri yaparken yüksek dozdaki alımı halisinasyonlara vede bozuk algılamalara yol açmaktadır . MDA'da yanlış doz kullanımında ölümcül hadiseler görülmektedir .
f- MDE
Ectasy'den daha hızlı(2-3 saat) amma tesiri daha kısa zaman li 1 maddedir . Kullanıcıların abartılı ollaraak görülen keyif hali çook kısa zamanda depresyona dönüşebilmektedir . MDE'nin kullanılması orta halli 1 ruhsal bağımlılığa yol açmaktadır .
g- MBDB
MBDB başka amfetaminlerin aksi ne çook sonraları 1986 yılında imal edilmiştir . Asıl ollaraak amfetaminlerin etki mekanizmalarını anlamak icin kullanılmıştır . Oldukça yeni 1 madde meydana geldiğinde n tesiri tam ollaraak bilinmemektedir . Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde sinir yollarını tahip ettiği gözlenmiştir .
ğ- DOB
Dob maddesi MDA'da oluışan benzer halüsinasyon etkilerini ortaya çıkarmakta amma vu etkileri yüz kat daha kuvvetli 1 yoğunlukta kendini göstermektedir . Etkileme biçimi LSD vede meskalin maddelerinkine benzemektedir . Etkisi yavaş ortaya çıkmakta vede tesiri müddetinde kullanıcı hayal resimleri görmektedir . Ölümcül sayılabilecek doz oranı 30 ile 35mb . arasındadır .
h- Crack
Crack kokain HCL'nin vede sodyumdikarbonatın su içine karıştırılıp ısıtılması ile elde edilmektedir . Al yada Aleni krem renkli vede kokusuz 1 maddedir . Sigara(tütün mamülleri) biçimi nde içimi sırasında çıkardığı çıtırtıya benzer seslerden dolayı crack adı verilmiştir . Bağımlılık potansiyeli kokainden yüksektir . Bir yada 2 kez denenmesi bağımlılık yapabilmektedir . Kokain eroinden daha zararlı iken crack 3 kat daha zararlıdır .
3- Merkezi sinir sistemini bozanlar
Merkezi sinir sistemini uyararak kişinin ruhsal durumunun değişmesine sebep oluşan vede halüsinasyonlar meydana getiren uyuşturucu maddelerdir . Halüsinojen etki yaratan narkotik maddeler tabiatta bazı bitlilerde natural ollaraak bulunur .Ayrıca laboratuarlarda sentetik ollaraak elde edilebilir . Natural ollaraak bulunanlara kenevir vede türevleri sentetik olanlara ise Lysergic Acid Diethylamide(LSD) misal verilebilir .
(a) Marihuana
Marihuana insanın ruhsal yapısını etkileyen kenevir bitkisinin 1 türevidir . Bitki kurutularak yaprakları vede çiçekleri tütün formuna getirilir içilmek sureti ile kullanılır . Yağ sever (lipofilik) niteliği ile anında bedene vede hayati organlara dağılmakta vede otuz gün zaman yle kalabilmektedir.
(b) Hint Keneviri
Kenevir bitkisi tropik vede ılıman oluşan bütün bölgelerde yetişen narkotik 1 maddedir . Kenevir bitkisi vede türevleri sigara(tütün mamülleri) biçimi nde sarılarak içilir . Bunlar olağan sigara(tütün mamülleri)lardan daha kalındır . Tek başlarına kullanıldıkları gibi bazen de başka narkotik maddelerle 1 arada kullanılabilir . Yenilmek sureti ile de alındığı bilinmektedir . Sigara(tütün mamülleri) gibi içilmek sureti ile kullanıldığında tesiri 3-4 kat artmaktadır .
(c) Meskalin
Meskalin ananas biçimi nde vede büyüklüğündeki peyato kaktüsünden elde edilmektedir . Tablet kapsül vede likit halde bulunan bu maddenin güçlü vede acı 1 tadı mevuttur . Meskalinin Türkiye'de yaygın 1 kullanım alanı yoktur .
(ç) Pilaka Esrar(Kubar)
Haşhaş kenevir bitkisinin narkotik madde açısından varlıklı oluşan salgısının toplanıp kurutulmuş vede preslenmiş formudur . Genellikle krema renginde olur . Esrar sigara(tütün mamülleri) halinde sarılarak içilir . Kullanıcılar arasında yaygın ollaraak "joint" adı verilir . Bal reçel lokum pasta gibi yiyeceklere karıştırılarak yenilebilir . Nadiren damar yolu kullanılır . Türkiye'de yaygın kullanımı esrarlı sigara(tütün mamülleri) biçimindedir .
Esrar yağ dokusunda birikmekte vede takriben ollaraak otuz gün zaman ile burada depolanmaktadır . Esrar bağımlılığa geçiş maddesidir . Diğer maddelerin kullanımında ilk basamak esrar olmaktadır . Madde kullananların büyük çoğunluğunun uyuşturucuya esrar ile başladıkları gözlenmiştir .
(d) Likit Esrar
Likit esrar kenevir bitkisinin özü ollaraak bilinir . Marihuana vede haşhaştan daha tesirli dir . Damıtma yoluyla elde edilir .
(e) LSD (Lysergic Acid Diethylamide)
LSD sentetik uyuşturucu çeşitleri arasında en malum vede en çook kullanılan türdür . 1938 yılında çavdar mahmuzunun içinde bulunan 1 asitten imal edilen LSD umumiyetle ağız yoluyla alınmaktadır . Ancak damara enjekte edilerek de kullanılabilmektedir . Bazen de turnusol kağıdına emdirilerek tüketilmektedir . Önemli 1 niteliği de deri vasıtasıyla emilmesidir . LSD meskalinden 800 kat daha güçlü 1 uyuşturucu maddedir .
(f) PCP(Phencyclidine)
PCP hayvandoktoru likte kullanılmak üzere üretilen vede anestezide kullanılan narkotik 1 maddedir . 1967 yılından beri gizli vede kontrolsüz ollaraak laboratuarlarda üretilmektedir . PCP'nin yaygın kullanım biçimi tablet yada kapsül ollaraak ağızdan alınmasıdır . Diğer narkotik maddelerle 1 arada içildiği gibi marihuana yada benzeri narkotik maddelerle sigara(tütün mamülleri) gibi sarılarak da içilmektedir . PCP kullanımı fiziksel bağımlılık yarattığı gibi sinirsel bağımlılık da yaratmaktadır .
0 yorum:
Yorum Gönder